Afscheid van Lee Kuan Yew

Op 23 maart overleed Lee Kuan Yew, jarenlang de leider en het gezicht van Singapore. Er wordt gezegd dat hij Singapore transformeerde van rovershol in 1965 tot een van de meest succesvolle staten ter wereld. Dat deed hij niet door de vrije markt haar gang te laten gaan. Nee, de regeringen van Lee investeerden in onderwijs, sociale cohesie en een rechtvaardige samenleving. Ook zag de regering er niet tegenop in te grijpen in de vrije markt met investeringen etc.

Oase van rust
In de jaren 90 van de vorige eeuw kwam ik zo af en toe voor een paar dagen in Singapore. Het was nog geen twee uur vliegen van Jakarta, de stad waar ik toen woonde. De twee steden hadden zeker overeenkomsten. Allebei veel inwoners en warm. Allebei een smeltkroes van veel culturen. Mensen die afstamden van de oorspronkelijke bewoners van dat deel van de wereld, veel Chinezen, veel Indiërs, Arabieren en mensen uit de westerse wereld. Net als in Jakarta werden er veel talen gesproken. Beide steden lagen aan de zee en door beide steden stroomde een rivier naar de zee. Toch waren er ook verschillen, hele grote verschillen zelfs. Singapore was een oase van rust en orde ten opzichte van het chaotische en vervuilde Jakarta. In Singapore kon je gewoon over straat lopen. Het was er schoon, de auto’s stopten voor een zebrapad en maakten geen lawaai. Zelfs een Harley Davidson maakte geen herrie in Singapore. Het openbaar vervoer was overzichtelijk en eveneens schoon. Een bezoek aan Singapore voelde altijd een beetje als een bezoek aan Disneyland Parijs. Het was heel ontspannen. Alleen, in mijn achterhoofd knaagde altijd een beetje  de kritiek die er vaak op Singapore was vanwege het gebrek aan vrijheid, de autocratische leiderschapsstijl van de leider Lee Kuan Yew.

Laatste eer
Gisteren stonden in Singapore heel veel mensen langs de weg om de laatste eer te bewijzen aan Lee Kuan Yew, die enkele dagen tevoren was overleden. Veel mensen zijn dankbaar voor wat onder zijn leiding in Singapore tot stand is gebracht. Want de verschillen tussen Jakarta en Singapore zijn niet altijd zo groot geweest. In 1965, toen Singapore als onafhankelijke staat zich losmaakte uit de federatie met buurland Maleisië, was Lee  de premier van Singapore. Hij bleef dat tot 1990 en hij bleef tot zijn dood deze maand actief betrokken bij het bestuur van Singapore.
Over het economische succes van Singapore is al veel geschreven en daarbij wordt vaak gewezen op het succes van een vrije markt benadering. Toch was het zeker niet zo dat Lee alles maar aan marktpartijen overliet. De overheid hield een stevige vinger in de pap en stuurde actief op de ontwikkeling. Zo werd de scheepsbouw bijvoorbeeld een speerpunt voor de overheid  toen de Britten hun marinebasis in Singapore sloten en veel mensen hun werk dreigden kwijt te raken. En ook het onderwijs en de rechterlijke macht werden voortvarend aangepakt. Er werd veel geïnvesteerd in goed onderwijs en in een betrouwbare rechterlijke macht. Lee zag het belang van goed onderwijs, sociale cohesie, vreedzaam samenleven van verschillende bevolkingsgroepen en het uitbannen van corruptie. De investeringen van zijn regeringen op die aspecten leidden tot het Singapore zoals wij dat nu kennen.

10 lessen
Lee had een helder toekomstbeeld, Hij deelde dat, hij stuurde erop en hij leefde het zelf ook voor. Dat wordt zichtbaar aan wat er over zijn gezinsleven verteld wordt. In The Indusparent van vorige week worden 10 lessen genoemd. Ze zijn opgetekend uit de mond van Lee’s kinderen en die hebben het volgende gezegd. En wat voor kinderen geldt geldt natuurlijk ook voor medewerkers en colega's.

1. Leer je kinderen de waarde van matigheid
2. Behandel iedereen met respect
3. Geniet van de gewone dingen en die je elke dag tegenkomt
4. Bezorg je kinderen niet onnodig veel druk, geef ze ruimte
5. Geloof in de dromen van je kinderen
6. Toon respect voor je ouders
7. Wees aanwezig in het leven van je kinderen
8. Leer je kinderen wat de resultaten zijn van hard en gedisciplineerd werken
9. Laat je niet opslokken door wat verkeerd is gegaan
10. Jezelf geven, ervoor gaan is het begin van succes

Ook anderen vertellen over de sobere gedisciplineerde levensstijl van Lee Kuan Yew. Hij leefde in zijn eigen leven voor, wat hij van de mensen om hen heen vroeg. Of Lee een coachende leider was kan ik niet vertellen, daarvoor is mijn informatie te beperkt. Wat ik wel kan zien is dat Lee altijd gewerkt heeft vanuit een helder toekomstbeeld en dat geld daarin niet centraal stond. Dat het economisch goed gaat met Singapore is een gevolg van de wijze waarop de samenleving zich daar heeft ontwikkeld onder leiding van Lee. Onderwijs heeft daar altijd een centrale rol in gespeeld. En de mensen in Singapore zijn daar in elk geval dankbaar voor